درآمدی بر ضرورت، جایگاه و انواع مطالعات میان رشته ای در آموزش عالی

در دنیای پیچیده امروز، بشر برای حل مشکلات پیش رو، نیازمند دیدگاه های جامع است. در این میان، فقط مطالعات بین رشته ای است که موجب می شود محیط پیرامون افراد، به خصوص محیط دانشگاهی و مطالعات متخصصان انسجامی خاص پیدا کند و باعث پویایی نظام آموزشی و در نتیجه، رشد و اصلاح فرهنگ شود. علاوه برآن، تداخل در محتوا، روش های پژوهش، اصول و نظریه ها، مرزبندی رایج علوم را از میان برده است. واقعیت این است که پیشرفت در هر رشته، علاوه بر تحقیقات دانشمندان خود، به میزان بسیاری به دیدگاه دیگر دانشمندان، به خصوص رشته های نزدیک به هم، نیازمند است. اندیشمندان میان رشته ای، واقعیت ها و نیازهای دنیای جدید را در فراسوی رشته هایی نکوهش می کنند که ساختاری یکسویه، جزئی نگر، محدود و تخصصی دارند و آشنایی با رویکردهای میان رشته ای و آگاهی از چرایی این مقوله را برای برنامه ریزان درسی ضروری می دانند و تخصص های میان رشته ای را برای دانشکده ها و مؤسساتی که در پی دستیابی به مرزهای جدید و خلق بایسته های خاص در عرصه علوم، به ویژه علوم انسانی هستند، ضروری می دانند. این مقاله در سه بخش تنظیم شده است: در بخش اول، مقدمه، اهمیت و ضرورت و تاریخچه ای از رویکرد میان رشته ای بیان شده است. در بخش دوم، میان رشته ای و انواع آن بحث شده است. در بخش سوم، اشاره ای به سیاست های آموزشی، متخصصان و کاربران این رویکرد شده است و در ادامه، چالش ها مربوط به آن واکاوی می شود. در پایان بحث، نتیجه گیری و پیشنهادهایی ارائه شده است که به طور خلاصه عبارت است از: 1.کاربرد همزمان رویکرد رشته ای و میان رشته ای در حوزه تحقیقات، یا به عبارت دیگر، قرارگرفتن ساختار منطقی در کنار سازماندهی مهارت های متنوع بدون غفلت از دیگری؛ 2. توجیه فلسفه وجودی میان رشته ای در میان مسئولان و مجریان و درونی کردن ارزش های این مقوله برای افراد؛ 3.سرمایه گذاری در این حوزه به سبب نیاز به آموزش مناسب رشته ها، اجرای تحقیقات جامع و کاربردی، تسهیل روند رشد هر رشته با کمک رشته های دیگر